زوج درمانگر
مهمترین عواملی که در رابطه زوجی و زوج درمانی موثر هستند را بررسی و مورد توجه قرار می دهند. این بررسی بر اساس اطلاعاتی است که از زوجین به دست می آورد. بنابراین اولین کاری که زوج درمانگر انجام میدهد، صحبت با زوجین و کسب اطلاعات از دو طرف است.
زوج درمانگر سعی می کند اطلاعات زیر را بدست آورد:
خصوصیات عینی و واقعی زوج ها:
تا مدتها تصور میشد که مشابهت در متغیرهایی از قبیل شخصیت، سن، وضعیت اقتصادی اجتماعی، ارزشها، اعتقادات مذهبی، قومیت و سایر موارد در ثبات و رضایتمندی ارتباط موثر است. این موارد هنوز هم پابرجاست اما نتیجه تحقیقات اخیر در این موارد پیچیده و متفاوت است.
این خصوصیات شامل موارد زیر می باشد.
این مواردی که قصد توضیح آن ها را داریم بسیار تاثیر گذار هستند در یک رابطه.
۲. مذهب:
آیا میزان مذهبی بودن یا نبودن ما تاثیری در روابط زناشویی مان دارد؟
در مورد مذهبهایی همچون مسیحیت و یهودیت و اغلب در کشورهای اروپایی زوج درمانگر مطالب جالبی را نشان داد و آن این بود که زوجهایی که با هم کیشان خود ازدواج کرده بودند پیوند مذهبی و قومی را عاملی جهت درک متقابل میدانستند و آنهایی که با غیر هم کیشان خود ازدواج کرده بودند فکر میکردند که بحث تفاوتها صمیمیت بین آنها را عمیقتر نموده است.
البته در مواردی هم عدم توافق در مورد مسایل مذهبی بدون در نظر گرفتن شرایط ازدواج ممکن است منجر به نارضایتی زناشویی شود. تحقیقات روان شناسان در ایران و در بین مسلمانان نشان داد که میزان مذهبی بودن، رضایت زناشویی را پیش بینی میکند و مذهبی بودن با رضایت زناشویی رابطه همبستگی مثبت و مفیدی دارد.
۳. قومیت:
تحقیقات اخیر مشاوران زوج درمانی و روانشناسان در مورد ازدواجهای بین قومی، تصور کلیشهای در مورد این مساله را که این نوع ارتباطات محکوم به شکست است را رد میکند.
البته طبیعتا مشکلات فراوانی بر سر راه آنها است اما برخی زوج درمانگران معتقداند که زوجهای برون قومی به شرطی میتوانند موفق باشند که تفاوتها را درک نموده نه که تحمل کنند و این در صورتی ممکن است که زوجها هر یک فرهنگ ارتباطی خاص خود را در نظر گرفته و یکدیگر را در رشد شخصیتی خویشتن به لحاظ تفاوت فرهنگی موثر بدانند.
۴. سطح روان شناختی:
تفاوتهای فردی در سطح روان شناختی مثل سابقه تروما با عملکرد زوجها مرتبط است. زوج درمانگر ها با در نظر گرفتن اطلاعات روانشناختی زوجهای تحت درمان که هر دوی آنها به نوعی از سو استفادههای دوران کودکی رنج میبرند با زوجهایی که فقط یکی از آنها دارای چنین سابقهای بود و همچنین زوجهایی که هیچ یک از آنها دارای چنین سابقههایی بوده است مقایسه کردهاند و نتایج حاکی از آن است که هر کدام از این زوجها به میزان آسیب دیدگی؛ به مراتب از رضایتمندی کمتری در زندگی زناشویی برخوردار بودند.
۵. فرزندان:
یکی دیگر از متغیرهای مورد توجه زوج درمانگران، وجود یا عدم وجود فرزندان در زندگی است. تحقیقات اخیر نشان میدهد که صمیمیت و نزدیکی زناشویی گاهی یک تا سه سال پس از تولد فرزندان ممکن است کاهش یابد اما مشاوران زوج در مطالعه و تحقیق بر روی خانوادههایی که دارای فرزند کوچک بودند به این نتیجه رسیدند که بیشتر زوجها مدتی بعد از سازگاری اولیه به مرحلهٔ رضایتمندی میرسند.